De vijf levenslessen van de dood

Op 16 december 2017 werd onze prachtige dochter Aimée geboren. In mijn armen lag een wolk van een baby, maar in haar lijfje zat een beschadigd hart. Vijf dagen lang genoten we intens van de liefde die zij gaf en die wij voor haar voelden. Ondertussen werd zij onderzocht door de artsen. Aan het einde van de vijfde dag volgde het gesprek dat ons leven voorgoed zou veranderen. Aimée kon niet geopereerd worden. Haar hartje was zo ernstig beschadigd, zo aangedaan, dat er te weinig weefsel was om haar hartje in een leefbare staat te herstellen. Mijn moederhart brak. We lieten onze pijn en onze emoties de vrije loop, om niet veel  later weer dat zachte lijfje, dat bundeltje liefde, uit haar bedje te pakken om ons te laven aan haar liefde. Ze was er nog. Al wist niemand hoelang.

Rouwen is opnieuw leren leven

Vier weken lang genoten we. Dat meisje met dat lichamelijk zo beschadigde hart bleek in staat om onze gebroken harten te helen. Ze verspreidde een liefde en sereniteit die niet alleen onder onze huid ging zitten, maar onder de huid van iedereen die haar ontmoette. Op 12 januari 2018 liet ze zien dat het tijd was. Ze keek ons nog één keer indringend aan. Die nacht gleed ze heel langzaam weg uit ons leven. Wat volgde was een diepe, rauwe pijn, maar tegelijk voelden we beiden diep van binnen dat het hier niet bij zou blijven. We wisten dat we opnieuw zouden leren leven. We wisten dat we het leven op een hernieuwde manier zouden liefhebben, ook al was ons hart beschadigd. De weg ernaartoe zou hobbelig zijn, maar we zouden het doen: weer leven. 

Dat kleine meisje leerde ons een paar belangrijke lessen, die ik in dit leven graag doorgeef. En nee, een overlijden is er niet specifiek om ons lessen te leren. Je hoeft het niet mooier te maken dan het is. Rouwen is hard werken en dat hoeven we niet te romantiseren. Maar toch maakte het overlijden van Aimée dat ik na het doorleven van al die rouw besloot heel anders in het leven te staan. En dat wil ik met je delen.

1. Jij bent waardevol omdat jij bent

Je hoeft geen grote prestaties te leveren. We zijn geneigd om onze waarde op te hangen aan wie we zijn en aan wat we zijn. We zijn waardevol omdat... we bepaald werk hebben, een bepaalde functie, aanzien, een prestatie geleverd hebben. Of we zijn waardevol omdat we partner zijn, ouder, kind of vriend(in). Maar in de basis ben jij waardevol omdat jij bent. Omdat jij bestaat. Simpelweg omdat jij op deze wereld bent gekomen en jij helemaal jij bent. Je hoeft niemand te zijn. Je hoeft niets te presteren. Het simpele feit dat jij bestaat, maakt jou van grote waarde. 

Dat hele kleine baby'tje had echt geen grote prestaties. Ze was er gewoon. Ze deed simpelweg dat waarvoor ze in de wieg was gelegd: ze leefde, ze genoot van liefde en knuffels en gaf minstens zoveel liefde terug. Dát is de hele basis van je bestaan. Leven. Zijn. Liefhebben.

2. Controle is een illusie

We zoeken vaak naar grip, naar controle in het leven. Maar negen van de tien keer is controle een illusie. Het leven gebeurt. Soms werk je hard aan controle door die ene baan te ambiëren, door je schaapjes op het droge te brengen, door ervoor te zorgen dat jij geliefd wordt door anderen of door ervoor te zorgen dat er nergens iets misgaat. Maar in the end komt het leven dwars door al je controle heen en blijk je een stuk minder controle te hebben dan je dacht of dan je had gehoopt. Zo wilden wij heel graag een broertje of zusje voor onze zoon. Raakte ik zwanger. En kwam het leven er dwars doorheen. Dat betekent niet dat je niet mag dromen, hopen, wensen, ambiëren en uitreiken. Doe dat zeker! Maar weet wel dat het lang niet altijd in jouw handen is. Dat het leven je plannen soms bruut doorkruist. En dat je zo nu en dan best de controle los mag laten. Want maar al te vaak houd je daarbij vast aan een illusie. Het loslaten van die illusie geeft je ruimte om te genieten van dat wat er is.

3. Beschadigde harten kunnen liefhebben

Beschadigde harten kunnen nog altijd veel liefde geven én ontvangen. Een beschadigd hart -juist ook als dat van jou schade heeft opgelopen- betekent niet dat je niet meer in staat bent om lief te hebben, om te leven en om weer te genieten van het leven. Het leven van ons kleine meisje was maar kort. En ondanks de pijn van het op handen zijnde verlies, maakte zij het mogelijk om elke dag weer te genieten van dat wat er wel was. Na haar overlijden was dat wat ik meenam. Ruimte geven aan de pijn, aan de tranen, aan het verdriet én tegelijk openstaan voor het moois dat er ook was. Het was geen of/of. We mochten verdrietig zijn om het kind dat we misten en lachen en genieten van het kind dat we nog hadden. We mochten genieten, omdat we nog leefden. Ook dat beschadigde hart is in staat om -volledig op zijn eigen tempo- te herstellen. Ook dat beschadigde hart kan mét littekens in staat zijn om lief te hebben, te koesteren, te genieten en te leven. Je mag schelden, janken, vloeken én je mag weer leven, liefhebben en genieten.

4. Leef en rouw op jouw manier

Leef op jouw manier. Lach op jouw manier, huil op jouw manier, rouw op jouw manier en leef op jouw manier. Te vaak zijn we bezig met dat wat een ander vindt, of dat een ander denkt dat jij denkt dat hij dacht of zij vinden... Stop daarmee. Jij leeft. En dat doe jij op jouw manier. Zo is het ook voor rouwen. Rouw op jouw manier. Niemand kan voor jou bepalen hoe jouw verdriet voelt, hoe het voor jou voelt om het leven weer op te pakken. Leg jezelf niet langs de leedlat, maar leer zelf VOELEN. Wat voel jij? Wat wil jij? Waar ligt jouw behoefte? Wat vind jij fijn? Je hebt maar één leven. Ga er zorgvuldig mee om en leef het op jouw manier.

5. Koester vandaag

Koester het leven. Koester vandaag. Koester specifiek dit ene moment. Want uiteindelijk is dit ene moment het enige dat er daadwerkelijk is. Laat dat tot je doordringen. Sta daar zo nu en dan bij stil. Zodat je heel bewust kunt liefhebben en koesteren.