Het is zondagochtend, einde van onze herfstvakantie en om het laatste beetje vakantiegevoel vast te houden maken we er een typische lazy sunday van. De tv staat aan, ieder doet zijn of haar ding, niks hoeft. Dan horen we ineens de eerste tonen van dat ene lied, dat ons direct herinnert aan ons kleine meisje. Al snel volgt de eerste zin. 'De zon komt op, maakt de morgen wakker.' De woorden zijn voldoende om de tijd weg te laten vallen.
Ineens duw ik opnieuw zachtjes de deur van het ziekenhuiskamertje open. Vandaag is de grote dag aangebroken. Als alles goed blijft, mag ons kleine meisje Aimée vandaag weer mee naar huis. Bij binnenkomst glijdt mijn blik onmiddelijk naar rechts, waar haar bedje staat. Ze ligt er ontspannen bij onder haar gele dekentje. Een glimlach glijdt over mijn gezicht. Ik voel de liefde voor dit kleine wezentje door mijn lijf golven. Dit prachtige baby'tje, 3 weken oud, zo klein en zo mooi. Ik kan me niet voorstellen dat ze niet eeuwig bij ons blijft. We lopen naar haar bedje. Er hangt iets aan haar bedje. Nieuwsgierig als ik ben, bekijk ik het direct van dichtbij. Het is een roze papier waarop foto's van ons meisje zijn geplakt. De zon valt op haar bedje. Tussen de foto's staat een tekst geschreven. 'De zon komt op, maakt de morgen wakker.' Het papier is met zorg en aandacht gemaakt. Het raakt me dat iemand de moeite heeft genomen om foto's te maken, uit te printen, op te plakken en op te hangen. Niemand hier hoeft dat te doen. Als ze de juiste medische zorg aan ons meisje leveren, is het in feite genoeg. Maar iemand hier heeft de moeite genomen om een camera te halen en foto's te maken en wilde duidelijk meer doen dan alleen medische zorg leveren.
Het raakt me opnieuw
Ik stoot Maurice aan. 'Kijk, die tekst, weet je waar die vandaan komt?' Het is de tekst uit een lied dat we in de doopdienst willen zingen. Tienduizend redenen tot dankbaarheid. Omdat er ondanks al het verdriet zoveel is om dankbaar voor te zijn. Dat we ons meisje mogen leren kennen. Dat we herinneringen kunnen maken. Dat we samen mogen zijn, gezin mogen zijn. Dat ze thuis mag komen. Dat we tijd met elkaar door mogen brengen, ook al weten we niet hoe veel of hoe weinig tijd dit zal zijn. Maar ondanks het verdriet dat ze zal overlijden, voelen we op dit moment vooral dankbaarheid. En nu staat deze ene tekst hier zomaar op papier, tussen de foto's van ons meisje. Niet veel later loopt de verpleegkundige van dienst binnen. Ze blijkt degene die in het vroege ochtendlicht creatief aan de slag is geweest. 'Ik liep haar kamer op, zag hoe prachtig het licht op haar bedje viel en wilde dit moment zo graag met jullie delen. Dus heb ik een camera gehaald en wat foto's gemaakt.' Het ontroert me opnieuw hoe ze de moeite heeft genomen om dit ene kleine, bijzondere moment met ons te delen.
En nu, bijna 3 jaar later, raakt het me weer. Zodra ik de eerste regel van dat lied hoor, loop ik dat kamertje weer binnen. Ruik ik de geuren, voel ik die golf van onvoorwaardelijke liefde voor dat kleine wonder, zie ik het papier met de foto's en voel ik de dankbaarheid van dat moment, toen we nog niet wisten dat ons kleine meisje haar doopdienst niet zou halen, maar aan het einde van diezelfde week thuis in onze armen zou overlijden. En dit keer raakt het me diep hoe dit kleine gebaar van deze verpleegkundige met het verstrijken van de jaren waardevoller lijkt te worden.
Herinneringen
Herinneringen. Zodra rouw je leven binnenwandelt, krijgen herinneringen een nieuwe emotionele lading. Met de persoon die je ontvallen is, bouw je geen nieuwe herinneringen meer op. Alles wat je hebt, zijn de herinneringen aan al die momenten die je tot nu toe samen deelde. Het is daarom zó waardevol om herinneringen vast te leggen. Niet alleen die grootse, bijzondere herinneringen als een geboorte, huwelijk of vakantie. Juist ook die kleine herinneringen, zoals in dit geval de verpleegkundige deed door ons kleine meisje in die vroege ochtendzon te fotograferen. In dit geval was het die ene, specifieke zin die zij opschreef, die een volledige herinnering naar boven brengt. Hoe werkt dat dan precies?
Herinner met je zintuigen
Herinneringen liggen als losse fragmenten opgeslagen in je geheugen. Je zintuigen spelen hier een bijzondere rol in. Je legt een herinnering niet in zijn geheel vast, je doet in zo'n specifiek moment allerlei verschillende indrukken op. Je ruikt een bepaalde geur. Je slaat op wat je ziet. Je hoort bepaalde geluiden. Je voelt sensaties in je lijf. Er hangt een bepaalde sfeer. Al die zaken sla je los van elkaar op. En wordt een van die zaken getriggerd, komt er zomaar ineens een herinnering naar boven borrelen, zoals de ene zin in het lied dat wij hoorden. Dus wil je een herinnering bewaren? Gebruik dan je zintuigen bewust op deze specifieke momenten. Wat ruik je? Wat zie je? Wat proef je, voel je, hoor je?
Herinner door aandacht
De herinneringen aan Aimée als baby zijn veel levendiger en gedetailleerder dan de herinneringen aan Julian als baby. Enerzijds is dat omdat Julian simpelweg ouder is en herinneringen toch vervagen. Maar een andere reden is waarschijnlijk doorslaggevender. We wisten dat Aimée zou overlijden. We wisten dat we de momenten die we hadden, moesten koesteren. Daardoor beleefde ik iedere seconde, ieder moment heel intens. Ik bekeek haar met volle aandacht. Sloeg alles in me op. Hoe ze voelde. Hoe ze rook. Hoe ze knorde van tevredenheid. Hoe ze ademde. Ik wilde niets missen. Morgen kon het over zijn. De rest van de wereld deed er niet toe. Het was alleen wij. In het gewone leven is het niet haalbaar om met deze hyperfocus te leven. Maar kies er op kleine en grote momenten eens voor om je volledige aandacht te geven aan het moment.
Schrijf herinneringen op
Als je herinneringen bij je wilt houden, leg ze dan vast. Fotografeer, maak video's en schrijf herinneringen op. In Schrijf je Rouw ga je ook aan de slag met het opschrijven van herinneringen. Ik leer je hoe jij je herinneringen zo goed mogelijk opschrijft. Door het schrijven van herinneringen leg je vast wat je niet op de foto of video ziet. Je schrijft hoe jij het moment beleeft, wat je voelde, wat het met je deed, wat er zo bijzonder was. Je schrijft wat je zintuigen opgeslagen hebben. Zo bewaar je de concrete herinnering én door de herinneringen op te schrijven slijt je ze ook nog weer een laagje dieper je geheugen in. Je geeft ze de volle aandacht, waarmee ze weer een stukje beter beklijven. En je krijgt een prachtig document, vol herinneringen aan een tijd die je niet wilt vergeten.
Mis jij een dierbare en wil je aan de slag met herinneringen én met rouw? In het Online Programma Schrijf je Rouw ga je drie maanden aan de slag met jouw verhaal. Je werkt je al schrijvend een weg door de rouw heen en leert ook herinneringen vast te leggen. Je kijkt niet alleen naar de persoon die je mist, maar gaat ook aan de slag met jezelf. Wat betekent missen voor jou? Hoe ziet jouw rouw eruit? Wat vind je fijn en wat niet? Na drie maanden weet jij onder andere hoe je herinneringen al schrijvend vast kunt leggen, hoe je schrijvend kunt rouwen én weet je wat jij van jezelf en jouw omgeving nodig hebt. Meer weten? Kijk dan bij het Online Programma.
Reactie plaatsen
Reacties